Trương Hán Siêu (1280 - 1354) là một trong những nhân vật kiệt xuất của lịch sử Đại Việt thời Trần. Không chỉ được biết đến là tác giả của tuyệt phẩm Bạch Đằng Giang phú, ông còn là một vị quan thanh liêm, tận tụy với dân, góp công lớn trong việc trị quốc an dân dưới triều đại nhà Trần.
Môn khách của Hưng Đạo Đại Vương và học trò giỏi của Trần Ích Tắc
Theo Đại Việt sử ký toàn thư, Trương Hán Siêu xuất thân từ vùng đất Hoa Lư, Ninh Bình, nơi địa linh nhân kiệt. Từ thuở thiếu niên, ông đã bộc lộ tư chất thông minh, học rộng hiểu sâu. Ông từng là học trò giỏi của hoàng tử Trần Ích Tắc — con vua Trần Thái Tông — và được giao trọng trách dạy dỗ các môn sinh khác trong phủ đệ.
Sau đó, Trương Hán Siêu trở thành môn khách thân tín của Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn, người chỉ huy quân đội Đại Việt ba lần đánh bại quân Nguyên Mông. Chính nhờ sự dìu dắt từ những bậc danh tướng và trí giả, sự nghiệp của Trương Hán Siêu nhanh chóng rực rỡ, trở thành nhân vật trọng yếu trong triều đình.
Sự nghiệp quan trường: Bậc trung thần thời Trần
Được phong Hàn Lâm học sĩ, không qua khoa cử
Năm 1308, dưới triều vua Trần Anh Tông, Trương Hán Siêu được phong làm Hàn Lâm học sĩ, đảm nhận công việc soạn thảo chiếu chỉ và văn thư cho triều đình. Điều đặc biệt, sử sách không ghi chép việc ông thi đỗ khoa cử, cho thấy ông được trọng dụng hoàn toàn nhờ tài năng thực tế chứ không theo con đường thi cử chính quy.
Chức Hành khiển — Địa vị cao trong triều đình
Năm 1314, vua Trần Minh Tông tiếp tục thăng chức cho Trương Hán Siêu làm Hành khiển, chức quan quan trọng chỉ thường dành cho những người trong hoàng tộc. Đây là dấu mốc khẳng định vị thế và uy tín của ông trong triều đình nhà Trần.
Dưới thời vua Trần Hiến Tông, ông đảm nhận chức Môn hạ hữu ty lang trung, phụ trách tổ chức và điều hành công vụ trong triều.
Kinh lược sứ vùng Lạng Giang
Thời vua Trần Dụ Tông, Trương Hán Siêu được cử làm Tả ty lang trung kiêm Kinh lược sứ tại Lạng Giang (vùng Bắc Giang - Bắc Ninh ngày nay). Nhiệm vụ chính của ông là trấn giữ biên cương, bảo vệ quốc gia trước các mối đe dọa ngoại xâm và đảm bảo sự an cư lạc nghiệp cho nhân dân vùng biên giới.
Với tài năng và đức độ, ông được thăng chức Tả gián nghị đại phu rồi Tham tri chính sự, tương đương chức Thượng thư Bộ trưởng ngày nay.
Vị quan thanh liêm, hết lòng vì dân
Điểm sáng lớn nhất trong sự nghiệp Trương Hán Siêu chính là đạo đức chính trị. Ông nổi tiếng là vị quan thanh liêm, ngay thẳng, không vướng vào vòng xoáy quyền lực hay tham nhũng. Các triều vua Trần đều tin tưởng giao cho ông các chức vụ trọng yếu, từ văn chương đến chính sự, từ trung ương đến biên cương.
Tại Lạng Giang, Trương Hán Siêu thi hành chính sách "trọng pháp trị an", giúp ổn định vùng đất hiểm yếu, bảo vệ biên giới Đại Việt trước mọi mưu đồ thôn tính. Dưới quyền trị nhậm của ông, người dân được sống yên ổn, sản xuất phát triển, góp phần củng cố phên dậu quốc gia.
Di sản lịch sử và giá trị đương đại
Ngày nay, khi nhắc đến Trương Hán Siêu, hậu thế không chỉ nhớ tới nhà văn học lớn với tác phẩm Bạch Đằng Giang phú bất hủ, mà còn kính trọng ông như tấm gương trung nghĩa và thanh liêm trong chính trường.
Các chức vụ mà ông nắm giữ đều đòi hỏi trí tuệ, bản lĩnh và đức độ. Trương Hán Siêu đã hoàn thành xuất sắc vai trò đó, trở thành biểu tượng cho lớp quan lại mẫu mực thời Trần, đặt lợi ích quốc gia và hạnh phúc nhân dân lên trên hết.
Kết luận
Cuộc đời và sự nghiệp của Trương Hán Siêu là minh chứng sống động cho tinh thần trung quân, ái quốc và lý tưởng vì dân vì nước của các danh thần Đại Việt. Từ chốn học đường, chiến trường đến chính trường, ông đều để lại dấu ấn rực rỡ, xứng danh bậc danh nhân văn hóa kiệt xuất.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét