Cây Thế Giới Trong Thần Thoại Mường 🌳

1. Ý nghĩa chung

Trong thần thoại Mường, Cây Thế Giới là biểu tượng trung tâm, thể hiện quan niệm vũ trụ ba tầng: Trời - Đất - Âm phủ. Cây là trục nối liền ba cõi, từ gốc sâu dưới đất, thân vươn lên cõi người, và ngọn chạm đến tầng trời.

2. Trong sử thi Mo Mường

• Trong Mo Mường (sử thi truyền khẩu lớn nhất của người Mường), xuất hiện nhiều đoạn nhắc đến "cây nối trời đất", nơi các thần linh đi xuống trần gian và con người cúng bái để cầu phúc, cầu mùa.

• Cây này cũng tượng trưng cho trật tự vũ trụ: thần linh cai quản trời, con người sống ở giữa, và tổ tiên, linh hồn ở dưới đất (cõi âm).

3. Liên quan tới tín ngưỡng

• Trong các lễ hội lớn như lễ Xéc Bùa, lễ cúng Mường, người Mường dựng cây nêu tượng trưng cho cây vũ trụ, như một cách "kéo" thần linh xuống dự lễ, ban phúc cho dân làng.

• Người Mường cũng tin cây là nơi trú ngụ của ma, thần cây, gắn chặt với tín ngưỡng nông nghiệp (cầu mưa, cầu mùa).

4. Hình ảnh cây trong sinh hoạt và nghệ thuật

• Cây lúa được xem là "cây của sự sống", biểu tượng nông nghiệp gắn với Cây Thế Giới.

• Trên các trống đồng, vải thổ cẩm, tranh thờ của người Mường, ta cũng bắt gặp mô típ cây lớn, chim thú quây quanh — chính là sự phản ánh hình ảnh Cây Vũ Trụ trong mỹ thuật dân gian.

🌐 SO SÁNH VỚI CÂY THẾ GIỚI Ở CÁC VĂN HÓA KHÁC

📚 Kết luận

• Cây Thế Giới là mô-típ chung toàn nhân loại, nhưng ở mỗi nền văn hóa nó mang sắc thái riêng.

• Ở người Mường, cây này vừa là trục vũ trụ vừa là biểu tượng nông nghiệp (cây lúa, cây nêu), gắn chặt với đời sống lễ nghi.

• Khi so với các nền văn hóa khác, ta thấy tính phổ quát (cây nối ba tầng thế giới) nhưng cũng có đặc trưng riêng (cây lúa trong văn hóa Đông Nam Á, cây tần bì trong Bắc Âu, cây đa trong Ấn Độ giáo).